การผ่าฟันคุด
ฟันคุด คือ ฟันที่ไม่สามารถขึ้นมาในช่องปากได้ตามปกติ ฟันคุดนี้จะฝังตัวอยู่ใต้เหงือก และกระดูกขากรรไกร มักพบได้บ่อยในฟันกรามแท้ซี่ในสุด และเมื่อไม่สามารถโผล่ขึ้นมาได้ จะเกิดแรงดันจากการพยายามดันตัวออกมา ทำให้ดันฟันซี่อื่น ส่งผลให้เกิดอาการปวดร้าวไปทั้งปาก และเกิดการอักเสบได้ ทันตแพทย์จึงแนะนำให้มีการผ่าเอาฟันคุดออก ทันทีที่มีการตรวจพบจากฟิล์มเอกซเรย์ เพราะการปล่อยฟันคุดทิ้งไว้ อาจทำให้เกิดความเสี่ยงต่างๆ ได้ ดังนี้
-
ส่งผลกระทบต่อฟันซี่อื่นๆ เกิดอาการปวดในช่องปาก มีปัญหาในการบดเคี้ยวตามมา
-
อาจทำให้เกิดอาการบวมในอวัยวะใกล้เคียง เช่น ไซนัส เป็นต้น
-
ในบางกรณี ฟันคุดอาจทำให้เกิดถุงน้ำ จากการที่ร่างกายพยายามสร้างกลไกป้องกันตนเอง โอบล้อมสิ่งแปลกปลอมเอาไว้ มีความเชื่อว่าถุงน้ำดังกล่าว อาจมีโอกาสพัฒนาไปเป็นเนื้อเยื่อผิดปกติ หรือเซลล์มะเร็งได้
-
เกิดช่องว่างระหว่างฟัน ที่เชื้อแบคทีเรียเล็ดลอดเข้าไป ทำให้เกิดฟันผุ
-
คนไข้จัดฟันบางราย มีความจำเป็นต้องเอาฟันคุดออก เพราะมีผลต่อการจัดฟัน ไปจนถึงการทำครอบฟันและฟันปลอม
-
24 ชั่วโมงแรก หลังการผ่าฟันคุด ควรหลีกเลี่ยงการบ้วนปาก เพราะจะทำให้เลือดหยุดไหลยาก
-
สามารถแปรงฟันได้ตามปกติ แต่หลีกเลี่ยงการแปรงโดนบริเวณแผล หลังผ่าฟันคุด 1 วัน
-
งดการออกกำลังกาย หรือการใช้แรงทุกรูปแบบ
-
งดดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ งดรับประทานอาหารรสจัด
-
หากมีอาการผิดปกติ เช่น ปวด บวมมาก ให้นัดพบทันตแพทย์ เพื่อดูอาการ
-
กรณีผ่าฟันคุด จะมีการเย็บแผลให้สมาน ทันตแพทย์จะนัดมาตัดไหมภายใน 1 สัปดาห์ หลังจากผ่าฟันคุด
-
วันต่อมาหลังผ่าฟันคุด ควรประคบอุ่นนอกปากบริเวณแผลผ่าฟันคุด
การดูแลรักษาหลังเข้ารับการผ่าฟันคุด
-
กัดผ้าก๊อซบริเวณแผล 1 ชั่วโมง หรือจนกว่าเลือดจะหยุดไหล ห้ามบ้วนน้ำลาย หรือนอนหลับในขณะยังกัดผ้า ก๊อซอยู่
-
ควรประคบเย็น โดยห่อน้ำแข็งประคบนอกปาก บริเวณแผลผ่าฟันคุด ห้ามอมน้ำแข็ง
-
อาการบาดเจ็บที่เส้นประสาทบนใบหน้า เจ็บและชาบริเวณลิ้น ริมฝีปากล่าง คาง เหงือก มีอาการหน้าเบี้ยว นานกว่า 2 สัปดาห์
-
ขากรรไกรแข็ง อ้าปากได้ลำบาก
-
+ เหงือกมีอาการช้ำ หายช้า แม้ว่าจะผ่านการรักษามาหลายวัน
-
+ มีอาการเจ็บ บวม ตึงบริเวณฟันซี่อื่นๆ
-
+ เกิดอาการไซนัสอักเสบ จากการที่เชื้อโรคเข้าโพรงไซนัสหลังจากผ่าฟันคุด
หลังทำการผ่าฟันคุด คนไข้ควรสังเกตอาการดังต่อไปนี้ หากมีภาวะแทรกซ้อน แนะนำให้เข้าปรึกษาทันตแพทย์โดยเร็วที่สุด
-
อาการบาดเจ็บที่เส้นประสาทบนใบหน้า เจ็บและชาบริเวณลิ้น ริมฝีปากล่าง คาง เหงือก มีอาการหน้าเบี้ยว นานกว่า 2 สัปดาห์